نقشه ژنتیکی سرطان آشکار شد
دانشمندان رشته کامل DNA یک بیمار سرطانی را رمزگشایی کرده و بیماری را تا ریشه های ژنتیکی آن ردیابی کرده اند.
تیم محققان در دانشگاه واشنگتن ۱۰ جهش ژنتیکی را شناسایی کردند که به نظر می رسد در رشد لوسمی مغز استخوان در این بیمار زن نقش کلیدی داشته است.تا پیش از این تنها ارتباط دو عدد از این جهش ها به بیماری آشکار شده بود.
دانشمندان دو نمونه بافت را از بدن این بیمار زن که بیش از ۵۰ سال داشت – و بعدا در اثر بیماری درگذشت – استخراج کرده و دی ان اِی این دو نمونه را برای کشف تفاوت ها بررسی کردند.یک نمونه بافت از بخش سلامت پوست برداشته شده و دیگری از مغز استخوان که حاوی سلول های سرطانی بود استخراج شد.آنها دریافتند که تقریبا تمامی سلول ها در نمونه سرطانی حاوی ۹ عدد از این جهش های کلیدی بودند.
لوسمی حاد مغز استخوان (Acute Myeloid Leukaemia) – سرطان سلول های سازنده خون در مغز استخوان – از جهش هایی نشات می گیرد که در طول زندگی در دی ان ای فرد انباشته می شود.با این حال اطلاعات ناچیزی در مورد ماهیت دقیق این تغییرات و چگونگی اختلال آفرینی آنها در مسیرهای بیولوژیکی که به رشد بی حساب سلول ها و سرطان منجر می شود وجود دارد.تلاش های قبلی برای رمزگشایی از نقشه ژنتیکی انسان با بررسی نقاط مشترک انواع دی ان ای که ممکن است به خطر ابتلا به بیماری مربوط باشد همراه بود.اما در مطالعه تازه، تیم پژوهشگران دانشگاه واشنگتن با استفاده از یک تکنیک سلسله بندی ژن ها، توانستند سه میلیارد جفت پایه شیمیایی که نقشه ژنتیکی انسان از آن تشکیل شده را الک کرده و جهش هایی که به سرطان منجر می شود را جدا کنند.
دکتر فرانسیس کالینز متخصص علوم ژنتیک و مدیر سابق موسسه ملی تحقیقات ژنوم انسانی در آمریکا، این مطالعه را یک تحول مهم در تحقیقات سرطان خواند. او گفت: “در گذشته، محققان سرطان تنها زیر چراغ برق را برای یافتن علت بروز تومورهای بدخیم جستجو می کردند اما اکنون تیم دانشگاه واشنگتن کل خیابان را روشن کرده است.”وی افزود: “این دستاورد منادی عصری تازه در درک همه جانبه ماهیت بنیادی سرطان است و رویکردهای تازه در شناسایی، پیشگیری و معالجه را نوید می دهد.”
سه عدد از جهش های کشف شده در ژن هایی روی داد که معمولا مسئول سرکوب رشد تومور هستند و چهار عدد در ژن هایی که در گسترش سرطان نقش دارند. یک جهش هم در ژنی مشاهده شد که به نظر می رسید در انتقال دارو به سلول نقش داشته باشد. این جهش احتمالا باعث مقاومت در برابر درمان می شود. این محققان هنوز در جستجوی سایر جهش های ژنتیکی هستند که ممکن است در سرطان نقش بازی کنند.آنها همنین نمونه های تومور در ۱۸۷ بیمار مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان را معاینه کردند اما این هشت جهش در هیچ یک از آنها مشاهده نشد.
دکتر ریچار ویلسون محقق ارشد این پروژه گفت: “این نشان می دهد که احتمالا تنوع ژنتیکی عظیمی در بروز سرطان وجود دارد، حتی در همین یک نوع سرطان.”
“احتمالا جهش گروه کوچکی از ژن ها که به سرطان منجر می شود از راه های خیلی خیلی زیادی ممکن است و ما تنها گوشه ای از ترکیبات مختلف جهش های ژنتیکی که می تواند به لوسمی حاد مغز استخوان منجر شود را دیده ایم.”
محققان مظنوند که جهش ها یکی پس از دیگری روی داده و هر جهش سلول را بیش از پیش به سوی بدخیم شدن سوق داده است.
کیت آرنی از موسسه خیریه تحقیقات سرطان بریتانیا گفت: “این تحقیقات خیلی مهم است نه فقط برای درک ما از لوسمی بلکه برای بسیاری دیگر از انواع سرطان ها.” او افزود: “به لطف پیشرفت ها در فناوری اکنون امکان گشودن اسرار ژنتیکی در درون سلول های سرطانی وجود دارد و این برای دستیابی به ابزارهای تشخیص طبی و معالجات در آینده نقش کلیدی دارد.”
کن کمپبل از مرکز تحقیقات لوسمی نیز گفت: “هرچند هنوز خیلی زود است، اما واقع گرایانه است که تصور کنیم این یافته ها می تواند به معالجات تازه منجر شود.”